Nieuws

Gemeenten hebben uiteenlopende keuzes gemaakt om de dienstverlening aan de burger in de wijk organisatorisch in te regelen. De wijkteams kregen een plek en vervolgens was de vraag hoe organiseren we die? Mooi om te zien dat oude oplossingen in besturing en managen werden herijkt. Wij introduceerden enkele jaren geleden het begrip 'vooruitvinden'. Dat begrip staat voor het 'voor de toekomst opnieuw uitvinden' van hoe het zorg- of dienstverleningsproces kan worden georganiseerd en bestuurd. Dit betekent niet dat alle elementen van de oude wijze van besturing niet meer houdbaar zijn. Wel dat het opnieuw wordt bedacht, passend in de beweging van vandaag en morgen. De essenties van deze beweging is vereenvoudigen, ballast wegnemen en inregelen wat werkt zodat doelen snel en efficiënt worden gerealiseerd.

Een grote wijkteamorganisatie is dat heel consequent aan het doen en heeft ons gevraagd daarin mee te denken. Het leidt tot het opnieuw definiëren van begrippen uit 'het domein van bestuur en management', waar we doorgaans aan de betekenis voorbij gaan. Deze wijkteamorganisatie is een stichting met een helder geformuleerde missie, visie en kernwaarden. Dat herkennen we uit het 'oude denken' en geeft houvast. De formulering van de missie en visie is eenvoudig en vooral treffend geformuleerd, geen ronkende volzinnen. De opdracht van de organisatie is duidelijk.

En dan wordt het interessant: deze organisatie is vergaand plat ingericht. Besturingslagen zijn in elkaar geschoven. Er zijn medewerkers werkzaam in teams en de teams worden aangestuurd door de teamleiders. Deze teamleiders vormen tevens het bestuur van de stichting. Deze mensen vervullen een dubbelrol: die van teamleider en bestuurder. De stichting heeft een raad van toezicht. De governance is in deze situatie dus een samenspel van een groot bestuur (zo'n tien teamleiders/bestuurders) en een raad van toezicht.

Voor de dubbelrol is een heldere en ook aansprekende functiebeschrijving opgesteld en op basis daarvan zijn de teamleiders/bestuurders geworven. De dubbelrol, elke bestuurder is ook teamleider, of misschien moet je juist zeggen elke teamleider is ook bestuurder, brengt mooie vraagstellingen naar voren. Wat is besturen eigenlijk? Is besturen iets anders dan teamleider zijn? Ligt het in elkaars verlengde? Hoe waak je ervoor dat vraagstukken die des teamleiders zijn niet op de bestuurstafel komen en andersom? Of maakt een onderscheid in tafels niet meer uit?

In zo'n jonge organisatie komen voortdurend onderwerpen, vraagstukken of dilemma's langs die nog niet zijn ingeregeld. Enkele inzichten die daarbij helpend zijn:

• ŸHet onderscheiden van de verschillende rollen en relaties, en expliciteren dat de verschillende relaties een ander doel dienen.
• ŸDe noodzaak van een logische set van principes die de leidraad vormen voor het handelen, keuzes en besluiten (ongeacht de rol); hier kan als iets 'nieuws' zich voordoet op worden teruggevallen.
• ŸDe bijdrage aan de organisatie van een teamleider en een bestuurder is in wezen niet verschillend, alleen heeft het een ander aggregatieniveau en een andere oriëntatie (zoals korte en lange termijn). 

Voor dat laatste inzicht hebben we onderstaande kapstok opgesteld. In de dubbelrol doe je dus in wezen hetzelfde. De missie en visie, doel en context, waarden en principes zijn dezelfde; de oriëntatie en aggregatie verschilt.

Met dit inzicht, met behulp van deze kapstok, wordt de invulling van de dubbelrol verder ontwikkeld, de onderlinge verhoudingen geëxpliciteerd, de samenwerking intern en extern invulling gegeven en de governance passend uitgewerkt.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Helen van Tol.